Banaz Ilçesi Tarihi

Banaz ve çevresinin yontma ve cilalı taş devirlerindeki yerleşim yerleri hala daha açıklıga kavuşturulamamıştır. Bakır devrinde (M.Ö.5000-3000) sadece iki yerleşim yeri tespit edilmiştir. Bunlar, Banaz Hanüstü ile Paşacık Köyü Mekcikemli Tepesidir. Etiler zamanında bu çevrede büyük şehirler kurulmuştur. Banaz, Irmez(Ayvacık Köyü) ve Kediyünü, höyükleri örnek sayılabilirMilattan önce 1200–334 tarihleri arası Anadolu’da Firigyalılar devridir. Milattan önce 1200-700 yılları arasında Anadolu Trakya’dan inen kavimlerin akınına ugradı, bunlar Frigler ve Muşkilerdir. Anadolu’yu yıkıp yakan bu kavimler, daha ziyade yerleşim yeri olarak yüksek yerleri seçtiler. Bakır ve tunç medeniyetleri daha ziyade ovalarda kuruldu. Kurulan şehir ve köyler Banaz höyügüdür. Banaz daha sonra Lidyalıların idaresine geçti. Lidyalılardan Persler yönetimi Banaz’da hüküm sürdü. Persler devrinde Ahat Köyü (Akmonia) Anadolu’nun en büyük şehirlerinden birisiydi.

Türklerin 1071 yılında Malazgirt Savaşını kazanmasından sonra Anadolu Türkleşmeye başladı. Anadolu Selçuklu Devleti, 1176 tarihinde Banaz ve yöresini hâkimiyeti altına aldı. Selçuklu Devleti’nin zayıflaması üzerine Banaz ve civarının idaresi, Germiyan Beyligine geçti. Banaz, 1302 – 1429 tarihleri arasında Germiyan beyliginin bir kazasıydı.

Banaz, Germiyan Beyliginin ortadan kaldırılmasıyla Osmanlı Devletinin idaresine geçti. Osmanlı Devleti döneminde Kütahya Sancagı’nın Uşak kazasına baglı bir nahiye olan Banaz, 1912 yılında Kütahya Valisi Gedik Ahmet Paşa tarafından köy statüsüne indirildi. Bucak merkezi Islamköy’e taşındı.

Yunanlıların 15 Mayıs 1919 tarihinde Izmir’i işgal etmesinden sonra işgal, zamanla Anadolu’ya dogru ilerledi. 25 Mart 1920 tarihinde Banaz, Yunan işgaline ugradı. Başkomutanlık Meydan Savaşı’ndan sonra Yunan kuvvetlerinin batıya dogru çekilmesiyle, 31 Agustos 1922 tarihinde Türk ordusu Banaz'a girdi. Böylece Banaz, düşman işgalinden kurtuldu.

        Cumhuriyetin ilanından sonra Uşak, Kütahya vilayetinin bir kazası olarak kaldı. 1953 yılında                Uşak’ın il olmasıyla Banaz nahiyesi, kaza haline getirildi

KAYNAK

Sadiye TUTSAK, Uşak Kazasında Mülki Taksimatın Gelişimi, E. Ü. Tarih Incelemeleri Dergisi , sayı: 9, s.309

 www.usak.gov.tr

 Cevdet TÜRKAY, Başbakanlık Arşivi Belgelerine Göre Osmanlı Imparatorlugu’nda Oymak,

Aşiret ve Cemaatler, Istanbul, Garanti Matbaası, 1979, s.751